18.06.2010 08:31

1

Temperatura opon motocyklowych a przyczepność

Autor: opony.com.pl

Dowiedz się jak temperatura wpływa na przyczepność opon motocyklowych. Przeczytaj jak sprawdzić temperaturę opony. Co zrobić, by jazda była bezpieczna?

Słoneczna, bezchmurna pogoda uprzyjemnia widok na górskie masywy skalne. Po krótkiej przerwie na kawę, grupa motocyklistów rusza w dalszą drogę, rozkoszując się jazdą po krętych serpentynach.  Po wejściu w drugi zakręt jeden z uczestników wyprawy doznaje nagle uślizgu. Motocykl sunie po drodze, uszkadzając owiewki i lusterko. Kierowca niszczy kombinezon i tylko cudem unika upadku w skalistą przełęcz. Bezradne twarze kolegów mówią same za siebie. Szczęście w nieszczęściu.

Dlaczego doszło do tak niebezpiecznej sytuacji, skoro wszyscy poruszali się w tym samym tempie i po identycznej nawierzchni?

Wpływ temperatury na właściwości opon

Sytuacja została pośrednio spowodowana wspomnianą przerwą na odpoczynek i wychłodzeniem ogumienia. Te kilka stopni Celsjusza mniej, mogło mieć katastrofalne w skutkach następstwa.

Okazuje się, że temperatura odgrywa szczególną rolę nie tylko w oponach sportowych, lecz również w ogumieniu, którego używamy na co dzień. Najbardziej daje się to odczuć podczas pokonywania zakrętów czy hamowania.Opona, wraz ze zmianą temperatury, zmienia mocno swą elastyczność. Im zimniejsze ogumienie, tym twardsza i mniej elastyczna guma. Im cieplejsze ogumienie tym guma oraz karkas stają się miększe i bardziej podatne na odkształcenia.

Czego powinniśmy być świadomi ruszając w drogę przy zimnych oponach?

Przede wszystkim musimy zdawać sobie sprawę z tego, iż przez pewien czas dysponujemy mniejszą przyczepnością. Wraz ze wzrostem temperatury, guma robi się bardziej kleista. Znacznie skuteczniej trzyma się chropowatej powierzchni drogi, zmniejszając ryzyko uślizgu.

Zimne, twarde ogumienie nie przejawia już takich właściwości i szczególnie na zakrętach, nawet na suchej drodze bardzo łatwo o poślizg.
Należy pamiętać, że wraz ze wzrostem temperatury opony, wzrasta poziom jej przyczepności. Tłumaczy to fakt, dlaczego w wyczynowym sporcie czy wyścigach krótkodystansowych na ¼ mili tak wiele uwagi poświęca się bardzo dobremu rozgrzaniu opon.

Temperatura opon, a właściwości jezdne

Wszelkie zmiany temperatury ogumienia znajdują swe odzwierciedlenie nie tylko w bardzo ważnej przyczepności lecz również w innych parametrach jezdnych.Szczególnie mocno zauważalne jest to w oponach typu Super-sport czy wyczynowych. Im zimniejsze ogumienie, tym większe uczucie twardości. Motocykl porusza się mało stabilnie, czego skutkiem często jest niskie ciśnienie, które wzrasta wraz z temperaturą opony. Do tego należy dodać, iż oprócz widocznej gumy, przy zimnych oponach twardnieje również wzmacniający oponę karkas. Całość sprawia, iż każda koleina czy nierówność drogi będzie mieć swoje odzwierciedlenie na kierownicy motocykla.

Aby zaspokoić potrzeby najróżniejszych kierowców, opony do jazdy codziennej wykonuje się z takich mieszanek, by umożliwiały jazdę w bardzo szerokim wachlarzu temperatur.  Mają być one elastyczne już od 5 stopni Celsjusza i nie niszczyć się zbyt szybko przy np. 90 stopniach (temperatura, jaką uzyskujemy przemieszczając się dość szybko po autostradzie). Kompromisem   w tym wypadku jest fakt, że maksymalna przyczepność nie jest tak mocno zawężona i zapewniona jak w przypadku sportowego czy wyczynowego ogumienia.

Mieszanka gumowa zapewnia przyczepność

Na parametry przyczepności danego rodzaju opony składają się chemiczne związki wykorzystane przy produkcji opon.

W ogumieniu przeznaczonym dla motocykli turystycznych zawarte są żywica oraz plastyfikatory, co zapewnia znaczną ochronę na wypadek wychłodzenia ogumienia.

Do produkcji opon wyczynowych, przeznaczonych do wyścigów torowych wykorzystuje się tylko żywicę, co zapewnia idealną przyczepność wraz ze wzrostem pracy jaką mają do wykonania opony.       

Bardzo często do produkcji opon, szczególnie wyczynowych i tych typu „Qualifier”, wykorzystuje się oprócz żywicy cząsteczki sadzy, oleje czy inne specyfiki, które mocno wpływają na szybkie rozgrzewanie się opon i w imponujący sposób podnoszą skalę przyczepności.

Naturalnie niesie to za sobą pewne niebezpieczeństwo. Zawarte w mieszance opony specyfiki i oleje utleniają się z biegiem czasu. Jest to technologia, która dotarła do zwykłych użytkowników dróg wprost z torów wyścigowych. Tam opony wymienia się bardzo często. Musimy pamiętać, że opona wraz z biegiem czasu traci właściwości trakcyjne. Nawet jeśli nie wygląda na zniszczoną.Dlatego też zaleca się, by co pewien sezon bez względu na zużycie, po prostu wymienić opony na nowe.

W nowoczesnych oponach inne znaczenie ma również rola bieżnika.Dzisiaj myśl, że głęboki, kanciasty bieżnik zapewnia dobra przyczepność odnosi się tylko do motocykli przemierzających piaszczyste czy błotniste drogi. W oponach przeznaczonych do jazdy po drogach asfaltowych, bieżnik ma za zadanie praktycznie tylko odprowadzać wodę spod opony.

Jak sprawdzić temperaturę opony?

Powracając do cytowanego na wstępie przykładu, bardzo ważne jest zwracanie szczególnej uwagi na temperaturę naszych opon. Przy specjalnych testach ogumienia wykorzystuje się do tego termometry działające na podczerwień.

Najprostszym sposobem jest dotyk dłoni. Warto pamiętać, iż średnio po przejechaniu pięciu kilometrów, opony zaczynają nabierać optymalnej temperatury pracy czyli od 20 stopni Celsjusza dla ogumienia turystycznego czy sportowego. 35 stopni przy dotyku da nam odczuć się jako przyjemne ciepło, natomiast po dłuższej, dynamicznej jeździe osiągniemy około 60 stopni, co zaowocuje już cofnięciem dłoni z rozgrzanego ogumienia.

Zupełnie inaczej wygląda rozkład temperatur pracy w oponach wyczynowych. Dopiero od 60 stopni zaczyna się optymalna temperatura pracy. Opony te podczas szybkiej jazdy w zakrętach rozgrzewają się do 100 stopni a momentami ich temperatura dochodzi nawet do 200 stopni Celsjusza.

Niechaj zatem świadomość tego, iż ogumienie doskonale wręcz odzwierciedla styl naszej jazdy wpłynie na jeszcze lepsze kontrolowanie maszyny, na której się poruszamy.